KARTKA Z KALENDARZA- 12 WRZEŚNIA 1683 ROKU

BITWA POD WIEDNIEM- 12 Września 1683 roku

Wiktoria wiedeńska, Odsiecz wiedeńska, Bitwa pod Wiedniem- tyle określeń na jedno wydarzenie. Była to zaprawdę niesamowita bitwa. Wielki Wezyr Kara Mustafa całkowicie zlekceważył naciągającą odsiecz. Armia Osmańska nie poczyniła odpowiednich przygotowań. Natomiast wojska sprzymierzone wykorzystały bezwzględnie to zaniedbanie. Potężna szarża husarii zmiotła z pola nie tylko wojska osmańskie ale też wszystkie tureckie plany podboju Europy. POTĘGI NA START

Bitwa pod Wiedniem była jedną z największych bitew tego okresu. Żeby zdobyć Wiedeń Imperium Osmańskie zmobilizowało największą swoją armię w XVII wieku. Łącznie pod Wiedniem było około 150 tyś. żołnierzy. Niektóre źródła podają nawet 300 tyś. Kara Mustafa zmylił przeciwników; sprzymierzeni do końca nie wiedzieli gdzie nastąpi uderzenie, na Polskę czy Austrię. Spóźniona mobilizacja Austrii pozwoliła im wystawić tylko 32 tyś żołnierzy. Wiedeń dobrze ufortyfikowany i zaopatrzony był broniony przez 11 tyś żołnierzy, 5 tyś straży miejskiej oraz silną artylerię.

WIEDEŃ W OKRĄŻENIU

16 lipca Turcy rozpoczęli oblężenie Wiednia. Obrońców Wiednia czekała dwumiesięczna obrona miasta. 3 września zdobyto rawelin, a następnie przyczółki w obu bastionach. W tym momencie obrona liczyła niecałe 5 tyś ludzi. Turcy szykowali się do ostatecznego szturmu.

PRZYGOTOWANIA DO ODSIECZY

Przygotowania trwały nad wyraz szybko. Korona wystawiła 21 tyś żołnierzy, z czego 10 tyś stanowiła jazda. Zabrano z sobą 28 dział. Jednak główną siłę stanowiły chorągwie husarskie ( 23 chorągwie czyli ponad 2,5 tyś ludzi). Armia byłaby większa gdyby wzmocnili ją Litwini. Jednak niechętny Janowi III Sobieskiemu, Kazimierz Jan Sapieha, opieszale zbierał odziały co spowodowało, że wyruszył kiedy pod Wiedniem było już po wszystkim.
Marsz wojsk polskich był szybki i zdecydowany. Trzy tygodnie po wyruszeniu z Krakowa, armia była już nad Dunajem. 3 września w Stetteldorfie odbyła się narada wojenna. Naczelne dowództwo objął Jan III Sobieski.

BITWA!!!

Przebieg Bitwy pod Wiedniem

Polski król w przeciwieństwie do Karola Lotaryńskiego, dążył do walnej bitwy z Turkami. Postanowiono że odziały Polskie przemaszerują przez Las Wiedeński i uderzą na Turków. Natomiast oddziały Karola miały maszerować wzdłuż Dunaju. Stanowiły one lewe skrzydła Najwięcej jazdy zgromadzono na prawym skrzydle sprzymierzonych. Było ono dowodzone bezpośrednio przez Sobieskiego. Centrum stanowiły wojska dowodzone przez księcia Waldecka. Pierwsze do ataku ruszyło lewe skrzydło. Około 13 oddziały cesarskie zdobyły Nussdorf. Książę Karol przerwał wtedy działania by reszta sił miała czas na wyrównanie frontu. Tymczasem Polacy po zdobyciu Schafbergu rozpoczęli marsz na Dornbach. Wściekłe ataki księcia Lotaryńskiego spowodowały koncentracje sił Osmańskich na ich prawym skrzydle. Ustąpili oni z linii Potzleinsdorf- Dornbach. Dzięki temu Polacy zajęli pozycje wyjściowe do generalnej szarży. Jednak przed właściwym atakiem przeprowadzono rozpoznanie walką. Poniesiono wtedy duże straty jednak potwierdzono, że szarża w tym miejscu jest możliwa. Około godziny 17 rozpoczął się generalny szturm zgrupowania Sobieskiego. 20 tyś kawalerii polskiej i niemieckiej ruszyło do ataku. Tego impetu nie wytrzymały wojska Kara Mustafy. Uderzenie dosłownie zmiotło oddziały Tureckie. Ataku nie były w stanie zatrzymać nawet doborowe oddziały gwardii sułtańskiej. Około godziny 18 większość obozu była w rękach polskich. Jan III Sobieski mógł napawać się w namiotach Kara Mustafy.

PO BITWIE

Obraz Józefa Brandta, Powrót z Wiednia

Straty tureckie szacuje się na 10 tyś ludzi. Wielu dostało się do niewoli. Sprzymierzeni stracili 1,5 tyś zabitych i 2,5 tyś rannych. Połowę stanowili Polacy. Ten tryumf przyniósł sławę Polsce i Janowi III Sobieskiemu. Jednak na dłuższą metę okazał się on bardzo niewykorzystany, a dal niektórych niepotrzebny. Po Wiktorii Wiedeńskiej polityka Rzeczpospolitej obrała kurs południowy, mocno zaniedbując dużo ważniejsze sprawy wschodnie. Pokój Grzymułtowskiego był chyba największą porażką polityczną w tym okresie. Ponadto oddawał on opiekę nad prawosławiem w Polsce i na Litwie metropolii moskiewskiej. Otwierało to furtkę do wtrącania się w sprawy wewnętrzne Polski, Moskwie. Uratowanie Wiednia doprowadziło do sprowadzenia Imperium Osmańskiego do defensywy i wzrostu potęgo Austrii oraz Moskwy. Oba te państwa przyłożyły rękę do upadku Rzeczpospolitej w wieku kolejnym. Jednak takich konsekwencji idący pod Wiedeń w obronie chrześcijaństwa Jan III Sobieski, przewidzieć nie mógł.